İnsanın Dışında, Tasarımın Ötesinde: Sokak Kedileri, Geçici Birleştirmeler ve Tasarım Aktivizmi — [Other than Human, Beyond Design: Street Cats, Temporary Assemblages and Design Activism]
ÖZET
Bu araştırma, İstanbul'daki sokak kedilerinin iyi oluşu için yapılmış vatandaş güdümlü geçici birleştirmeler üzerinden yerelde sokak kedileri için ne tür su, gıda ve barınak ağları inşa edildiğine bakar; bunun tasarım aktivizmiyle nasıl ilişkilenebileceği sorularını sorar. Geçici birleştirmeler, en az önceliklendirdiği sokak kedileri grubu kadar savunmasız: Şehrin akışı içerisinde farklı aktörlerin müdahalesine (ekleme, çıkarma, yok etme) açık olmaları onları birleştirme yapan temel sebep. Benim bu araştırmadaki savım, olumlu toplumsal dönüşümü hedefleyen bir karşı anlatıyı nesneler ve mekanlar üzerinden yarattığı ve vatandaşların şehre dair tahayyüllerini açığa çıkararak şehrin nasıl tasarlanabileceğine dair olasılıklara işaret ettiği için vatandaşlar tarafından atığın yeniden dolaşıma sokulmasıyla açık ve esnek şekilde tasarlanan ve sürdürülen ve ihmal edilmiş bir hayvan nüfusunun iyi oluşunu hedefleyen geçici birleştirmeleri tasarım aktivizmi olarak okuyabileceğimiz.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Gömülü Kuram, tasarım aktivizmi, evcil hayvan, geçici birleştirmeler
ABSTRACT
Following a Grounded Theory approach, this research focuses on citizen-led care networks; temporary assemblages, built and maintained for the street cats of Istanbul and scrutinizes the design activist potentials of these assemblages. Temporary assemblages are as vulnerable as the street cat population they serve: The main reason behind their temporality is their vulnerability towards the intervention of different actors (adding, removing, disposing). Because these assemblages create a counter-narrative over things and spaces aiming for positive societal change to ensure the well-being of a neglected animal population and point to potentials as to how the city could be shaped, they could be interpreted as design activist practices.
KEYWORDS
Grounded Theory, design activism, domesticated animal, temporary assemblages
KİTAP BİLGİLERİ
Türkiye’de STS: Bilim ve Teknoloji Çalışmalarına Giriş
Hazırlayanlar: Aydan Turanlı, Arsev Umur Aydınoğlu, Melike Şahinol
Yayınlayan: İstanbul Teknik Üniversitesi, Bilim, Teknoloji ve Toplum Anabilim Dalı Başkanlığı
E-ISBN: 978-975-561-516-5
